Το μεγάλο ρίσκο του Μ. Ντράγκι έσωσε το ευρώ

Εντονες συζητήσεις στην Ευρώπη προκάλεσε η δημοσίευση από τους Financial Times των σημειώσεων του Τίμοθι Γκάιτνερ, πρώην υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, για την κρίση της Ευρωζώνης, στο πλαίσιο της έρευνας για το βιβλίο που πρόσφατα δημοσίευσε. Η ωμότητα των περιγραφών των αισθημάτων των Ευρωπαίων απέναντι στην Ελλάδα στις αρχές του 2010 («είναι φρικτοί», «θα τους συντρίψουμε» κ.ο.κ.) επιβεβαιώνει με γλαφυρό τρόπο κάτι που ήταν ήδη γνωστό. Το ίδιο ισχύει και για την αφήγηση του Γκάιτνερ για τα σχέδια ανατροπής του Μπερλουσκόνι στις Κάννες το 2011 – όπου συμβουλεύει τον Ομπάμα να μη συμμετάσχει, αν και θεωρεί ότι η προσέγγιση των Μέρκελ - Σαρκοζί ήταν «βασικά σωστή».
Από τις αποκαλύψεις που προκάλεσαν τη μεγαλύτερη αίσθηση ήταν κι αυτές που αφορούσαν το παρασκήνιο της περίφημης δήλωσης του Μάριο Ντράγκι, τον Ιούλιο του 2012, ότι θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να διασώσει το ευρώ. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γκάιτνερ, ο Ντράγκι προχώρησε σε αυτή τη δήλωση –χωρίς διαβούλευση με τα υπόλοιπα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ– ύστερα από συνάντηση που είχε στο Λονδίνο με στελέχη του τραπεζικού κλάδου και διαχειριστές hedge funds, οι οποίοι ήταν πεπεισμένοι πως η Ευρωζώνη όδευε προς διάλυση.
«Ηταν τελείως αυθόρμητο (...) πήγα και είδα τον Ντράγκι, αλλά εκείνος, σε αυτή τη φάση, δεν είχε κανένα σχέδιο. Απλά έκανε μία “εκτός προγράμματος” δήλωση λέγοντας αυτά τα πράγματα. Απλά σκόνταψαν πάνω σ’ αυτά», λέει ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ στις απομαγνητοφωνήσεις.
Ο Πολ ντε Γκράουβε, καθηγητής Οικονομικών στο LSE, πρώην σύμβουλος του Ζ. Μ. Μπαρόζο και από τους πιο διεισδυτικούς επικριτές των πολιτικών της ΕΚΤ την εποχή της κρίσης, δηλώνει στην «Κ» ότι τον «εξέπληξε» η αποκάλυψη πως η δήλωση δεν ήταν προϊόν διαβουλεύσεων και προετοιμασίας. Οπως εξηγεί: «Αν ισχύουν τα λεγόμενα του Γκάιτνερ, αυτό σημαίνει ότι ο Ντράγκι δεν αναζήτησε στήριξη από την Αγκελα Μέρκελ, όπως πολλοί ανέφεραν, ούτε συμβουλεύθηκε τα άλλα μέλη του Συμβουλίου, απλώς τους έφερε αντιμέτωπους με τετελεσμένα. Αυτό έγινε αποδεκτό τότε επειδή ήταν έντονη η αίσθηση της κρίσης και οι Ευρωπαίοι ήταν έτοιμοι να δοκιμάσουν οτιδήποτε. Αυτή η αίσθηση έχει εκλείψει σήμερα, κάτι που καθιστά περίπου αδύνατο για τον Ντράγκι το εγχείρημα της ποσοτικής χαλάρωσης μεγάλης κλίμακας».
Εκπληκτη για την αυθόρμητη φύση της παρέμβασης Ντράγκι δηλώνει και η Μέγκαν Γκριν, επικεφαλής οικονομολόγος της Maverick Intelligence. «Αυτή η δέσμευση, από μόνη της, έδωσε στους διαμορφωτές πολιτικής στην Ευρωζώνης δύο χρόνια να κάνουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις – χρόνο που, δυστυχώς, βασικά σπατάλησαν».