Το φάντασμα της Ντοβίλ (2012) πάλι (;) πάνω από το χρέος

Του Γ. Αγγέλη

Στην αυριανή Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. αναμφίβολα το κεντρικό ζήτημα είναι η προσφυγική κρίση και η συνάρτηση της όποιας συμφωνίας με την τύχη της νεόκοπης κυβέρνησης συνεργασίας στο Βερολίνο.

Παράλληλα, όμως, η ατζέντα περιλαμβάνει και τις προτάσεις που αφορούν στις αλλαγές της οικονομικής αρχιτεκτονικής της Ευρωζώνης με σημεία αναφοράς τον νέο ρόλο του ESM και την αναπροσαρμογή της πολιτικής αντιμετώπισης της κρίσης χρέους στο εσωτερικό της.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην πρόσφατη "Διακήρυξη του Μέζενμπεργκ” από το δίδυμο Μέρκελ – Μακρόν, ο ESM θα διευρύνει τον ρόλο του στην οικονομία της Ευρωζώνης αλλά με ένα τρόπο που βάζει και πάλι στο στόχαστρο τις υπερχρεωμένες χώρες.

Τα κρίσιμα σημεία έχουν να κάνουν με τις αναφορές στις επιμέρους αρμοδιότητες παρέμβασης του ESM:

-Ο νέος ESM (κάτι σαν Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο) θα είναι ο φορέας ο οποίος θα καλύπτει τις πλάτες του Μηχανισμού Αναδιάρθρωσης/Εκκαθάρισης των Τραπεζών, αλλά θα μπορεί επίσης να αναλαμβάνει την στήριξη χωρών της Ευρωζώνης όταν αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας για την αντιμετώπιση του χρέους. Με την προϋπόθεση όμως ότι το χρέος τους θα έχει αξιολογηθεί ως "βιώσιμο”. Για τον λόγο αυτό πριν από κάθε αίτημα στήριξης θα εκδίδεται Έκθεση βιωσιμότητας του χρέους. Πέραν αυτών, ο νέος ESM θα έχει την ευθύνη της προληπτικής παρακολούθησης των οικονομιών και έτσι θα αντιλαμβάνεται έγκαιρα πού πρόκειται να αναδυθεί τέτοιο πρόβλημα.

-Αν όμως το χρέος της ενδιαφερόμενης χώρας δεν κρίνεται ως "βιώσιμο” τότε θα ξεκινάει διαδικασία "οργανωμένης αναδιάρθρωσης” με την στήριξη του ESM, αλλά μόνο με την προϋπόθεση ότι θα έχει προηγηθεί επαρκές "κούρεμα” του χρέους προς τον ιδιωτικό τομέα. Και μόνο η αναφορά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο τροφοδοτεί και πάλι τις ανησυχίες που είχαν προκύψει το 2012, ιδιαίτερα μετά την διακήρυξη της Ντοβίλ (Μέρκελ – Σαρκοζί) που επίσης έθετε για πρώτη φορά στο τραπέζι την ευθύνη των ιδιωτών επενδυτών έναντι του κινδύνου του κρατικού χρέους. Η δήλωση εκείνη είχε συναντήσει την κάθετη αντίρρηση της ΕΚΤ αλλά οι δύο ηγέτες είχαν επιμείνει με τις γνωστές συνέπειες στις αγορές ομολόγων. Τότε είχε χρειασθεί να παρέμβει ο Ντράγκι για να καταφέρει να επαναφέρει την "τάξη” με την περιβόητη αναφορά ότι θα κάνει "whatever it takes” για να διασφαλίσει την Ευρωζώνη και το ευρώ.

Αν η "γραμμή” αυτής της λογικής περάσει – όπως και φαίνεται ότι θα γίνει – οι αγορές θα τιμολογήσουν αυτόματα τον κίνδυνο αυτό των κρατικών ομολόγων από την στιγμή που τα κρατικά ομόλογα δεν θα έχουν την προστασία των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Το χτύπημα θα είναι άμεσο κυρίως στην Ιταλία αλλά και σε όλες τις χώρες με υψηλό χρέος και "ασθενή” δημοσιονομική πολιτική...

Για την Ελλάδα ο κίνδυνος αυτός εμφανίσθηκε ήδη στις πρώτες παρουσιάσεις των αποτελεσμάτων της νέας ελάφρυνσης του χρέους στο Λονδίνο.

Επενδυτές και τραπεζικά στελέχη ρώτησαν τι θα συμβεί μετά το 2032 - 2040, αφού έτσι κι αλλιώς όλοι πλέον παραδέχονται (ΔΝΤ – ΕΚΤ – Κομισιόν και αγορές) ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί υποστηρίζουν την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους με μεγάλη ασφάλεια μέχρι τότε.

Όπως αποκάλυψε σε χθεσινό του ρεπορτάζ το Capital.gr η απάντηση από πλευράς ΥΠΟΙΚ/ΟΔΔΗΧ ήταν ότι ακόμα και με τους νέους όρους εφ' όσον περάσουν, το ελληνικό χρέος δεν μπορεί να μπει σε μια τέτοια διαδικασία "κουρέματος” του χρέους του ιδιωτικού τομέα.

Και αυτό γιατί ακόμα και μετά το 2032 – 2040 η σύνθεση του ελληνικού χρέους θα περιλαμβάνει πολύ μικρό σε σχέση με το σύνολο του χρέους ποσοστό δανειστών από τον ιδιωτικό τομέα. Το μεγαλύτερο ποσοστό του θα εξακολουθήσει να αφορά τον "επίσημο” τομέα, ήτοι ESM και κράτη Ευρωζώνης.

Πέραν όμως αυτών, η ελληνική πλευρά σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες "έδειξε” το π;vς υπό την νέα του σύνθεση το ελληνικό κρατικό χρέος, αξιολογείται ως βιώσιμο στον πρακτικά ορατό ορίζοντα των επόμενων δεκαετιών υπό το καθεστώς της συμφωνίας της 21/6 στο Eurogroup.

Πηγή