Ζεία, άλλος ένας μύθος!

Η ζεια ή ζειά ή ζέα είναι δημητριακό που αναφέρεται κυρίως σε αρχαία κείμενα, και καλλιεργήθηκε στην αρχαία Ελλάδα. Ήδη από τον 2ο αιώνα μ.Χ., παρατηρείται σύγχυση για την ταυτότητά της. Η ζεια δεν έχει αποδεδειγμένη συσχέτιση με κανένα σημερινό είδος σιταριού.

Η ζεια είναι λέξη αρχαιότατη. Στα περισσότερα από τα αρχαία ελληνικά κείμενα αναφέρεται στον πληθυντικό αριθμό, «ζειαί». Στα ξενόγλωσσα κείμενα συναντάται ως «zea».

Σύμφωνα με κάποιους λεξικογράφους και σχολιαστές η λέξη «ζεια» προέρχεται από τα Σανσκριτικά και καθορίζει τα πρώτα γνωστά δημητριακά^[2]. Ο Μπαμπινιώτης,^[3] γράφει ότι συνδέεται ετυμολογικά με τις Σανσκριτικές λέξεις yava, yavai που σημαίνουν σιτάρι. Από εδώ φαίνεται ότι προέρχεται και το όνομα της θεάς Δήμητρας («Δημήτηρ»), αλλά και το συνώνυμό του «Δηώ», όπως και το Ομηρικό επίθετο της γης «ζείδωρος», το οποίο ο Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς^[4] ερμηνεύει ως «βιόδωρος, ἡ (τά) πρός τό ζῆν δωρουμένη γῆ», ο Πατριάρχης Φώτιος Α´^[5] ως «τήν πρός τό ζῆν δωρουμένην», το λεξικό Σούδα^[6] ως «τήν γῆν τήν τά πρός τό ζῆν δωρουμένην», ενώ μόνο ο Autenrieth^[7] σχετίζει τη ζείδωρο με τη ζεια, ερμηνεύοντάς την ως «ἡ ζειάς, γεννήματα δωρουμένη, χορηγοῦσα».

Η Ιταλική λέξη «farro» προέρχεται από την υποτιθέμενη Λατινική λέξη «farrum», από τα Πρότυπα Λατινικά far, farris n.: "το σιτάρι" (όπως στην φαρίνα (τρόφιμο)). Το far με τη σειρά του προέρχεται από την Ινδο-Ευρωπαϊκή ρίζα *bʰar-es-: ΄spelt΄,^{[Σημ. 1]} η οποία προκάλεσε επίσης την Αγγλική λέξη barley (κριθάρι), Αλβανικά bar: χόρτο, Παλαιό-Εκκλησιαστικά Σλαβικά брашьно (brašĭno): "άλευρο" και το Ελληνικό Φήρον (Phḗron): 'φυτική θεότητα'.

Διαβάστε όλο το άρθρο εδώ