Ο κύριος πρύτανης παρουσιάζει...

To one man show του Θ. Πελεγρίνη σε ένα μπαρ του Κολωνακίου

Ο νεαρός στην πόρτα είναι σαφής όταν τσεκάρει το βιβλίο των κρατήσεων: «Λυπάμαι, αν δεν έχετε κάνει κράτηση δεν υπάρχει θέση. Μόνο στο βάθος, αλλά θα δείτε την παράσταση από τον προτζέκτορα». Τα τραπέζια στο μπαρ της Πλατείας Κολωνακίου είναι όλα ρεζερβέ για την πρεμιέρα των τριών θεατρικών μονολόγων του πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών υπό τον τίτλο «Φθορά, Φθορά, Φθορά». Ο Θεοδόσης Πελεγρίνης γράφει και πρωταγωνιστεί, ακολουθώντας τις σκηνοθετικές επιταγές του Μιχάλη Μητρούση.

Μητρούσης και πρύτανης γνωρίζονται περί τα δέκα χρόνια, αλλά αυτή είναι η πρώτη τους συνεργασία. Ο σκηνοθέτης αγωνιά γιατί «είναι ένα δύσκολο κείμενο, εντός εισαγωγικών καταθλιπτικό, για να το ανεβάσεις σε μπαρ». Από την άλλη όμως πιστεύει στον πρωταγωνιστή του: «Ο ηθοποιός Πελεγρίνης είναι με την καλή έννοια θεατρικό ψώνιο». Σπεύδει αμέσως να διευκρινίσει πως εννοεί ότι έχει «μεράκι». Ο χώρος - όπου μπουκάλια κρασί και πιάτα με το φαγητό πηγαινοέρχονται πάνω στους δίσκους φουριόζων σερβιτόρων - είναι επιλογή του πρύτανη. «Βασικό χαρακτηριστικό της τέχνης είναι ο αιφνιδιασμός και προκύπτει και μέσα από το έργο και από την εκτέλεσή του», εξηγεί.

ΤΟ ΤΡΑΚ. Οσο πλησιάζει το τρίτο κουδούνι ο πρύτανης είναι κάπως ανήσυχος. Κάθεται σε μια πολυθρόνα στα παρασκήνια, δηλαδή στο πατάρι του μαγαζιού, και κοιτά, χωρίς να εστιάζει, απορροφημένος από τις σκέψεις του, μια το κοινό του κάτω στο ισόγειο και μια το πάτωμα. «Η δροσιά που διαθέτει η ψυχούλα μου είναι αυτό που κάνω με το θέατρο», είχε πει πριν από λίγο.

Οσο ο performer αυτοσυγκεντρώνεται, η ζωή στο μπαρ ρεστοράν συνεχίζεται. «Μαρία! Ενα κλαμπ σάντουιτς στο δύο», φωνάζει με όλη του τη δύναμη ένας από τους σερβιτόρους. Ο σκηνοθέτης πίνει μια γουλιά από το λευκό του κρασί και μονολογεί: «Δεν είναι οργανωμένα εδώ τα πράγματα. Δεν είναι θέατρο. Είναι μπαρμπουτσουλούκι (sic) και για να μαζευτεί θέλει προσπάθεια». Λίγα λεπτά αργότερα όμως με καμάρι θα αναφωνήσει: «Είναι εδώ διάφοροι πρυτάνεις και του λένε (του Πελεγρίνη): "Μα ποιος είσαι; Ο Ντάριο Φο;"». 

Η παράσταση θα αρχίσει με μισή ώρα καθυστέρηση. Μετά τον πρόλογο του σκηνοθέτη τα φώτα σβήνουν και το μπαρ φωτίζεται μόνο από κεριά. Από τα μεγάφωνα ακούγεται η Μπίλι Χόλιντεϊ. «I am mad about a boy» («Είμαι τρελή για ένα αγόρι»). Ο ηθοποιός ανεβαίνει με βήμα αργό προς το πατάρι, όπου θα εκτελέσει τον πρώτο μονόλογο. Κάθεται στο μοναδικό στοιχείο του μίνιμαλ σκηνικού, ένα μαύρο δερμάτινο σκαμπό. Αίφνης τινάζεται όρθιος και βροντοφωνάζει, με φωνή μπάσα: «Γαμώ την κοινωνία μου. Γαμώ τη σκρόφα, την ξέκωλη, την κοινωνία μου. Λες και δεν με γέννησε εμένα μάνα».

«Η σταφίδα που αιωρείται ανάμεσα στα σκέλια μου», όπως θα πει αργότερα, είναι η αιτία του θυμού του. Είναι η πρώτη «Φθορά». Η δεύτερη είναι τα γηρατειά και η τρίτη η αναπηρία, δυο κομμένα πόδια. Κεντρικό θέμα και των τριών μονολόγων, πλην φυσικά της σωματικής φθοράς, η ψυχική φθορά που μπορεί να προκαλέσει η αδυναμία ικανοποίησης των γενετήσιων ορμών. Η σαρξ μπορεί να είναι ασθενής, το πνεύμα όμως ακράτητο: «Η σκέψη είναι απείρως μεγαλύτερη από τη ζωή. Ο,τι μου αρνιέται η ζωή μπορώ να το κερδίσω με τη σκέψη», λέει το κείμενο κάπου. Μάλιστα, όσο προχωράει η παράσταση, τόσο τα όρια μεταξύ σαρκός και πνεύματος διαλύονται: «Η επανάληψη είναι μήτηρ μαθήσεως. Γαμάμε κατ' επανάληψη άρα γαμώντας μαθαίνουμε».

ΜΕΘ' ΥΠΟΒΟΛΗΣ. Οταν ο Πελεγρίνης ξεχνά τα λόγια ειδοποιεί τον υποβολέα του χτυπώντας σε στυλ «όπα!» τα δάχτυλά του. Ο υποβολέας, πρώην διδάκτορας υπό την επίβλεψη του πρυτάνεως και νυν συνάδελφός του, είναι πάντα δίπλα του για να κάνει τη «βρώμικη» - όπως την αποκαλεί - δουλειά. Κάποιοι θεατές παρακολουθούν με αμείωτο ενδιαφέρον. Αλλοι δεν κρύβουν την έκπληξή τους. Μόνο μια ξανθιά κυρία στα πρώτα τραπεζάκια λαγοκοιμάται και ξυπνά στις εξάρσεις του πρωταγωνιστή.

Το έργο θα κλείσει με τη φράση «όλοι ζούμε μεσ' τη φθορά. Αλλοι τη νιώθουν. Αλλοι τη βιώνουν». Το χειροκρότημα στο φινάλε είναι καταιγιστικό, ενώ μια - δυο θαυμάστριες του πρυτάνεως φωνάζουν «Μπράβο!». Ο Πελεγρίνης θα κάνει μια βόλτα ανάμεσα στο κοινό του για να το ευχαριστήσει. Το πάρτι θα συνεχιστεί με τη μόνιμη αοιδό του μαγαζιού. Οπως γράφει και σε μια αφίσα «JK live κάθε βράδυ / Πουπέτα Λάππα / Πιάνο - φωνή».